Gloria Artis dla Zofii Krzymuskiej-Fafius

Dnia 19 grudnia 2011 roku w salach wystaw sztuki gotyckiej Muzeum Narodowego w Szczecinie odbyła się uroczystość odznaczenia Pani Zofii Krzymuskiej-Fafius złotym Medalem Zasłużonych Kulturze "Gloria Artis". Uroczystości przewodniczył Pan Lech Karwowski Dyrektor Muzeum. W imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego medal wręczyła Pani Ewa Stanecka Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator. Gratulacje Odznaczonej składali licznie przybyli przedstawiciele środowisk konserwatorów, muzealników, znajomi i przyjaciele.

 O przyznanie Pani Zofii Krzymuskiej-Fafius medalu za wybitne zasługi naukowe i organizacyjne dla ochrony zabytków zachodniopomorskich wnioskowało Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków w Szczecinie. Pani Beata Makowska Prezes SKZ wygłosiła na uroczystości wręczenia medalu laudację:

"Wielce Szanowna i Droga Laureatko, 
Pani Konserwator, Panie Dyrektorze, Szanowni Państwo,

Przypadł mi w udziale wielki zaszczyt, a równocześnie przyjemność zabrania głosu na dzisiejszej uroczystości dedykowanej Pani Zofii Krzymuskiej-Fafius, której Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczpospolitej Polskiej, na wniosek Szczecińskiego Oddziału Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków przyznał Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

Pani Zofia Krzymuska-Fafius jest osobą niezwykle zasłużoną dla ochrony dziedzictwa kulturowego Pomorza Zachodniego. Studiowała historię sztuki na Uniwersytetach Wiedeńskim i Poznańskim, uzyskując w 1947 roku tytuł magistra filozofii po przedstawieniu pracy nt Krucyfiksów XVI i pocz. XVII w. w Wielkopolsce.

Jeszcze przed uzyskaniem tytułu mgr Pani Zofia Krzymuska-Fafius związała się zawodowo z  ochroną i konserwacją zabytków podejmując pracę w Poznaniu w październiku 1945 r. Po przeniesieniu się do Szczecina, w lutym 1947 r. i po niespodziewanym zawieszeniu w czynnościach pierwszego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie - dra Leopolda Kusztelskiego, została zastępcą ówczesnego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków inż. architekta Zygmunta Knothe. Po podziale województwa i przejścia pan Knothe do Koszalina została czwartym Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków na Pomorzu Zachodnim. Pełniła tę funkcję w Szczecinie od lipca 1950 r. do września 1952 r. 

(...)

W 1952 roku Pani Zofia Krzymuska-Fafius przeszła do pracy w Muzeum Pomorza Zachodniego (obecnym Muzeum Narodowym) w Szczecinie. Była tu kustoszem i inicjatorką i kierownikiem Działu Sztuki Dawnej. W Muzeum  pracowała 27 lat. Pierwsza wystawa, która przygotowała dotyczyła Szczecina i jego rozwoju przestrzennego.

Działalność Pani Zofii Krzymuskiej-Fafius z wdzięcznością wspominają pracownicy Muzeum (...) przede wszystkim Jej olbrzymi wkład w rozwój instytucji, znakomite nabytki do kolekcji rzeźby średniowiecznej i malarstwa nowożytnego, a także szereg interesujących wystaw, w tym przede wszystkim stworzenie stałej ekspozycji sztuki średniowiecznej na Pomorzu, po raz pierwszy w historii regionu prezentującej w tak obszerny sposób rangę szczecińskiej kolekcji.

Zainteresowania naukowe Zofii Krzymuskiej-Fafius koncentruje się na sztuce średniowiecznej Pomorza, co znalazło wyraz w szeregu artykułów, m.in. na temat słynnego krucyfiksu z Kamienia Pomorskiego. Zajmowała się kulturą artystyczną na dworze książąt zachodniopomorskich i sztuką średniowieczną na Pomorzu Zachodnim. Publikowała artykuły na temat sztuki nowożytnej na Pomorzu, m.in. o kolekcji księcia Filipa II z początku XVII w. Od 1978 r. należy do zespołu redakcyjnego monumentalnej publikacji zbiorowej Dzieje Sztuki Polskiej, tom 2, Sztuka Gotycka.

Pani Zofia Krzymuska-Fafius jest autorką kilkudziesięciu publikacji naukowych z dziedziny konserwacji zabytków i historii sztuki, a  wiedzę o sztuce przez 10 lat pomiędzy 1950-1960 rokiem wykładała uczniom Liceum Sztuk Plastycznych.

Pani Zofia Krzymuska-Fafius też Honorowym Członkiem Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków w Szczecinie od roku 1993 oraz współzałożycielką Oddziału Szczecińskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki i również Członkiem Honorowym tego stowarzyszenia.

Jestem przekonana i wiem o tym z rozmów z moimi kolegami, że Pani Zofia dla osób z którymi współpracowała, i z którymi nadal utrzymuje zawodowe kontakty jest prawdziwym Mistrzem. Jest to rola, której w ostatnich latach niewielu nawet akademickich nauczycieli może sprostać lub zgoła nie potrafi się jej podjąć. Kolejne młode pokolenia coraz rzadziej mają możliwość mówić w ten sposób o swoich opiekunach naukowych. Szczęście i świadomość pozostawania w atmosferze Mistrza nie tylko procentuje często przez całe lata karier zawodowych, ale nierzadko ma też swoje przełożenie na kształtowanie się wyborów i postaw życiowych czy moralnych osób wzrastających przy swoich Przewodnikach. (...)

Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" - ustanowiony został 17 czerwca 2005 roku i jest nadawany przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego osobom wyróżniającym się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego. (...)

Gloria virtuti resonat! Sława jest echem cnoty!".